Nhượng quyền kinh doanh là con đường được nhiều người lựa chọn để khởi nghiệp nhanh chóng nhờ tận dụng mô hình, thương hiệu và quy trình sẵn có. Tuy nhiên, không ít nhà đầu tư cá nhân rơi vào tình huống “dở khóc dở cười” khi quyết định dừng hợp tác thì doanh nghiệp nhượng quyền từ chối hoàn tiền.
Vậy khi gặp tình huống này, bạn cần làm gì để bảo vệ quyền lợi của mình mà vẫn tuân thủ pháp luật? Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết từng bước giúp bạn xử lý hiệu quả, từ thương lượng đến khởi kiện.

1. Thương lượng trực tiếp: Tận dụng sai sót của công ty làm đòn bẩy

Bước đầu tiên, hãy thử tự mình đàm phán với bên nhượng quyền trước khi nhờ đến pháp lý.
Cách hiệu quả là tìm ra những điểm sai phạm trong quá trình hợp tác, chẳng hạn:

- Công ty không cung cấp dịch vụ hoặc hỗ trợ như cam kết;

- Chất lượng sản phẩm, công nghệ hoặc nguyên liệu không đạt tiêu chuẩn;

- Không thực hiện đúng các điều khoản đào tạo hoặc marketing.

Hãy sử dụng những vi phạm này làm căn cứ chấm dứt hợp đồng hợp pháp và yêu cầu hoàn tiền.
Cách làm này giúp bạn giảm thiểu chi phí pháp lý và đôi khi có thể đạt được thỏa thuận nhanh chóng, nếu bạn biết cách thương lượng khéo léo và có bằng chứng cụ thể.

Cần lưu ý những điều gì khi mua bán nhượng quyền

2. Thuê luật sư chuyên nghiệp: Gia tăng tỷ lệ hoàn tiền thành công

Khi việc tự thương lượng không hiệu quả, thuê một luật sư chuyên về nhượng quyền hoặc thương mại là bước đi sáng suốt.

Luật sư sẽ:

- Đánh giá tính pháp lý của hợp đồng;

- Chuẩn bị thư yêu cầu pháp lý (legal notice) nhằm gây áp lực buộc công ty phải hoàn tiền;

- Đại diện đàm phán để đạt được thỏa thuận bồi hoàn hợp pháp mà không cần kiện tụng.

So với việc tự giải quyết, tỷ lệ hoàn tiền khi có luật sư hỗ trợ thường cao hơn đáng kể, đồng thời giảm rủi ro sai sót về quy trình pháp lý.

3. Khởi kiện ra tòa: Hướng dẫn chi tiết từng bước

Nếu thương lượng và luật sư đều không đạt kết quả, khởi kiện là phương án cuối cùng để đòi lại quyền lợi hợp pháp.

3.1. Nộp đơn ở đâu?

Nếu trong hợp đồng có điều khoản quy định nơi xét xử, bạn phải tuân thủ đúng địa điểm được nêu.
Nếu không có, đơn kiện thường được nộp tại tòa án nơi công ty nhượng quyền đặt trụ sở chính.

3.2. Chuẩn bị hồ sơ, chứng cứ đầy đủ

Hồ sơ kiện cần bao gồm:

- Hợp đồng nhượng quyền, biên lai thanh toán, hồ sơ chuyển khoản;

- Tài liệu quảng cáo, đoạn chat hoặc ghi âm chứng minh công ty quảng cáo sai sự thật;

- Ảnh chụp màn hình từ trang Bộ Thương mại hoặc Cục Sở hữu trí tuệ nếu công ty chưa đăng ký nhượng quyền hoặc nhãn hiệu;

- Hóa đơn chi phí phát sinh: thuê mặt bằng, sửa chữa, quảng cáo, nhân sự... để tính toán thiệt hại cụ thể.

3.3. Thời gian xử lý vụ kiện

Theo quy định, thời gian xét xử sơ thẩm là khoảng 6 tháng, phúc thẩm khoảng 3 tháng chưa kể các thủ tục hành chính khác.
Tùy từng tòa án, thời gian có thể kéo dài 4–6 tháng hoặc lâu hơn. Vì vậy, bạn cần chuẩn bị tâm lý kiên trì và hợp tác đầy đủ với tòa án.

4. Bảo toàn tài sản: Ngăn công ty tẩu tán vốn

Để tránh trường hợp công ty chuyển hết tiền và tài sản, hãy yêu cầu tòa án áp dụng biện pháp phong tỏa tài khoản ngân hàng và tài sản liên quan.
Việc này giúp bạn bảo toàn khả năng thi hành án, đảm bảo rằng dù thắng kiện, bạn vẫn có thể thực tế nhận được tiền hoàn trả.

Hướng dẫn tự bảo vệ quyền lợi để không mất tiền oan trong nhận quyền

5. Truy cứu trách nhiệm cổ đông: Gia tăng khả năng thu hồi tiền

Nếu công ty là công ty TNHH một thành viên hoặc nhiều thành viên, bạn có thể đưa cổ đông vào diện bị đơn nếu:

- Công ty bạn tham gia là công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, bạn có thể nêu tên các cổ đông của công ty là bị đơn khi nộp đơn kiện , yêu cầu họ phải chịu trách nhiệm liên đới đối với các khoản nợ của công ty. Điều này cung cấp thêm một lớp bảo mật, tăng khả năng lấy lại tiền của bạn. Nếu công ty có hai hoặc nhiều cổ đông, bạn cũng có thể nêu tên các cổ đông là bị đơn và buộc họ phải chịu trách nhiệm liên đới trong các trường hợp sau: 

- Thứ nhất, có bằng chứng cho thấy các cổ đông đã sử dụng tài khoản cá nhân của họ để thu phí nhượng quyền thương mại, các khoản thanh toán vật chất, v.v.; 

- Thứ hai, công ty hiện đang mất khả năng thanh toán và một vụ kiện đã bị chấm dứt do thiếu tài sản có sẵn để thi hành; 

- Thứ ba, công ty bị một cổ đông cố ý hủy đăng ký.

Kết luận:

Khởi nghiệp bằng nhượng quyền là hành trình đầy cơ hội nhưng cũng nhiều rủi ro. Nếu bạn rơi vào tình huống “bị từ chối hoàn tiền”, đừng hoảng loạn hãy bình tĩnh đánh giá tình hình, thu thập bằng chứng, thương lượng có chiến lược và nhờ đến sự hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp khi cần. Mỗi bước đi đúng đắn sẽ giúp bạn giảm thiểu thiệt hại, bảo vệ quyền lợi hợp pháp và tránh mất tiền oan.

Nếu bạn quan tâm đến các kiến thức pháp lý và chiến lược thực chiến trong nhượng quyền kinh doanh, hãy tham khảo khóa học Master Franchise: Xây dựng mô hình nhượng quyền bài bản và bùng nổ, nơi giúp bạn hiểu luật, hiểu mô hình, và làm chủ hệ thống nhượng quyền an toàn, hiệu quả.