XÂY DỰNG CHẾ ĐỘ LƯƠNG THƯỞNG PHÙ HỢP CHO DOANH NGHIỆP VỪA & NHỎ

“Lương và thưởng càng minh bạch đến đâu thì tỷ lệ gắn kết của nhân viên sẽ cao hơn rất nhiều.”

Tại buổi Workshop "Phương pháp lương thưởng phù hợp cho doanh nghiệp vừa và nhỏ" diễn ra ngày 08/01/2023. HLV Bùi Phượng đã chia sẻ chi tiết về tư duy cũng như cách thức xây dựng chế độ lương thưởng WIN-WIN cho người lao động và cho cả doanh nghiệp.

1. CHÍNH SÁCH LƯƠNG THƯỞNG LÀ GÌ?

2. 3 BƯỚC XÂY DỰNG LƯƠNG THƯỞNG CHO NHÂN VIÊN KINH DOANH HỢP LÝ VÀ TỐI ƯU NHẤT

3. 2 CÔNG THỨC TÍNH LƯƠNG CHO NHÂN VIÊN KINH DOANH

4. THƯỞNG CUỐI NĂM LÀ GÌ? TẠI SAO LẠI GỌI LÀ THƯỞNG CUỐI NĂM?

1. CHÍNH SÁCH LƯƠNG THƯỞNG LÀ GÌ?

Mở đầu buổi Workshop, HLV Bùi Phượng đã thảo luận với các khách tham dự có mặt về các phương pháp tính lương mà công ty đang dùng. Sau khi nhận được phản hồi (hầu hết là các phương pháp tính phổ biến như 2P, 3P, lương cơ bản + doanh số), HLV Bùi Phượng đề xuất rằng cách tính còn cần phải phân theo từng khối chức năng vì cấu phần lương của các khối khác nhau. Khối văn phòng không trực tiếp tham gia vào chuỗi giá trị của doanh nghiệp. Chuỗi giá trị bao gồm những mảng sau: Back (Kế toán, Tài chính, HR, IT), Front (MKT, Supply chain, Cửa hàng), Sản xuất. Việc phân chia như vậy giúp công ty vừa tiết kiệm và lại có chế độ lương thưởng phù hợp cho công sức của từng bộ phận. Tương tự với cấu phần lương của Khối Sản xuất, chúng ta có thể tính lương theo giờ và sản phẩm vì một số vị trí không cố định. Dựa vào chuỗi vị trí, công ty có thể xác định chiến lược phát triển trong tương lai, như mở rộng thêm khối E-commerce và Whole-Sale chẳng hạn.

Ở vai trò là người điều hành doanh nghiệp, chúng ta cần hiểu đúng về chính sách lương thưởng như thế nào?

“Lương và thưởng càng minh bạch đến đâu thì tỷ lệ gắn kết của nhân viên sẽ cao hơn rất nhiều.”

Người lao động đi làm quan tâm nhất là chính sách LƯƠNG & THƯỞNG. Điều cốt yếu của kinh doanh Chuỗi là những bộ quy trình, quy định được soạn thảo rõ ràng để thực hiện nhân bản dễ dàng, bao gồm cả chính sách lương thưởng - yếu tố tiên quyết trong việc nhân sự tìm đến và gắn bó dài lâu với doanh nghiệp. Vậy những chính sách lương thưởng của công ty đã được quy định rõ ràng chưa, đã được truyền thông nội bộ chưa? Nhân viên mới vào đã được tiếp cận và đào tạo định hướng chia sẻ về chính sách này?

Trong chính sách lương thưởng phải có những quy định về lương cơ bản, phụ cấp, làm thêm giờ, nghỉ phép, thưởng cuối năm, thưởng lương tháng thứ 13, thưởng thâm niên,...

Chính sách lương thưởng là các quy định về mức lương, thưởng, hình thức trả lương cho nhân viên.

THU NHẬP = LƯƠNG + THƯỞNG + PHỤ CẤP (nếu có)

Doanh nghiệp cần phải chỉ rõ lượng thành phần trong thu nhập tổng của người lao động khi phát phiếu lương để tránh những thắc mắc, mâu thuẫn ngầm không đáng có xảy ra khiến người lao động rời bỏ công ty trong âm thầm.

Sau khi đồng bộ tư duy minh bạch lương thưởng, HLV Bùi Phượng đã giải thích từng bộ phận cấu thành Thu nhập. Đi tuần tự từ mức lương cơ bản theo vùng đến phân loại các hình thức thưởng (theo tháng, theo quý, theo năm) theo khối chức năng, HLV Bùi Phượng hướng dẫn cách soạn cơ cấu bảng lương. HLV đặc biệt nhấn mạnh chính người ký duyệt bảng lương cần phải hiểu rõ mình đang ký gì. Doanh nghiệp cần có bộ phận HR chuyên môn hỗ trợ xử lý những vấn đề tối ưu các khoản chi phí phụ cấp, pháp lý cũng như tư vấn cho người lao động hiểu chế độ và giúp họ thực nhận khoản lương tốt nhất.

Công tác xây dựng lương thưởng còn cần phải chú ý đến đối thủ cạnh tranh đang trả mức lương cho nhân viên của họ như thế và mặt bằng lương chung. Trước khi offer ứng viên làm việc, doanh nghiệp cần phải xây dựng mô tả công việc và bộ đo lường về công việc. Đây chính là cơ sở để quy định mức lương sau 1 năm, sau 2 năm,..

2. 3 BƯỚC XÂY DỰNG LƯƠNG THƯỞNG CHO NV KINH DOANH PHÙ HỢP VÀ TỐI ƯU NHẤT

BƯỚC 1: XÁC ĐỊNH LƯƠNG THƯỞNG TỪ ĐÂU RA?

- Chi phí cho bộ phận kinh doanh chiếm bao nhiêu % doanh thu?

- Chi phí trung bình = Chi phí quản lý + Chi phí thu nhập + Chi phí vận hành (thuê nhà, điện, nước,…)

- Kế hoạch kinh doanh: LÃI/LỖ (Quan trọng nhất)

Tình hình kinh doanh của công ty là yếu tố quan trọng nhất để quy hoạch mức lương thưởng. Ngay từ đầu năm doanh nghiệp đã cần phải lên kế hoạch tài chính, quy định rõ lợi nhuận cần đạt được để có tiền trả lương thưởng đầy đủ cho nhân sự. Và để đạt được mức lợi nhuận đủ để chi trả chi phí vận hành, bao gồm cả chi phí lương thưởng lại hồi quy về các chiến lược kinh doanh cần thực thi, triển khai trong cả năm sắp tới.

Khi doanh nghiệp ở quy mô còn nhỏ, các sếp có thể trả lương thưởng theo cảm xúc. Nhưng khi mô hình lên đến 100 người, doanh nghiệp phải quy hoạch lại hơn thế nữa, là sự trân trọng và ghi nhận từ cấp lãnh đạo đối với những nhân sự làm việc tốt nhất, vì “của cho không bằng cách cho”.

BƯỚC 2: CÂN ĐỐI LẠI CHI PHÍ (BẰNG CÁC TÌNH HUỐNG GIẢ ĐỊNH)

- Tình huống 1: NVKD làm tất ăn cả từ A-Z (tìm kiếm KH, quảng bá, chốt đơn)

- Tình huống 2: NVKD lấy dữ liệu KH từ MKT và thực hiện các bước từ B-Z

- Tình huống 3: NVKD lấy dữ liệu KH từ MKT, chốt đơn 50% và CSKH 30%

BƯỚC 3: Tính toán và dự trù lương thưởng

• Đảm bảo quyền lợi theo thỏa thuận ban đầu
• Đảm bảo tính cạnh tranh với đối thủ
• Đảm bảo theo quy định của nhà nước
• Đảm bảo công bằng nhất có thể

3. 2 CÔNG THỨC TÍNH LƯƠNG CHO NHÂN VIÊN KINH DOANH

• Phương pháp 3P: Áp dụng cho các doanh nghiệp lớn

• Phương pháp Doanh thu + Phụ cấp: Áp dụng cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ

4. THƯỞNG CUỐI NĂM LÀ GÌ? TẠI SAO LẠI GỌI LÀ THƯỞNG CUỐI NĂM?

Mục đích lớn nhất của việc thưởng cuối năm là giữ chân người lao động. Thời điểm cuối năm là mùa kinh doanh cao điểm. Thưởng cuối năm tạo động lực để giữ chân người lao động để họ cố gắng hoàn thành công việc với năng suất tốt nhất có thể.

Thưởng cuối năm phải được trao đổi và truyền thông rõ ràng từ đầu năm để người lao dộng nắm được. Tùy vào tình hình kinh doanh thực tế, mức thưởng có thể cao hơn hoặc giảm đi. Dù trường hợp nào xảy ra, công ty cũng cần có một cuộc họp công bố kết quả kinh doanh để người lao động hiểu rõ con số của mức thưởng tại sao lại được quy định như vậy.

Việc trả thưởng dựa trên cơ sở tình hình kinh doanh và dải lương, cũng như quỹ lương thưởng 13 tháng được xây dựng từ đầu năm.