Trong môi trường kinh doanh đầy biến động, việc đặt cược tất cả vào một chiến lược hoặc loại bỏ hoàn toàn các yếu tố khác không chỉ giới hạn cơ hội phát triển mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro thất bại. Có những sai lầm đã khiến không ít doanh nghiệp đánh mất thị phần và đối mặt với chi phí vận hành tăng cao. Tuy nhiên, sự thành công bền vững nằm ở khả năng kết hợp linh hoạt giữa các yếu tố, đáp ứng đa dạng nhu cầu khách hàng và tối ưu hóa hiệu quả vận hành. Cùng tìm hiểu chi tiết về những sai lầm và cách khắc phục để kinh doanh thành công.

1. Tư duy cực đoan – Sai lầm chung trong kinh doanh

Trong kinh doanh, việc cố chấp theo đuổi một chiến lược duy nhất hoặc loại bỏ hoàn toàn các yếu tố khác thường dẫn đến thất bại. Một ví dụ điển hình là một số thương hiệu đã không thực hiện nghiên cứu thị trường, hành vi tiêu dùng, và trải nghiệm khách hàng mà đưa ra quyết định theo cảm tính. Họ tập trung hoàn toàn vào một kênh hoặc phương pháp, dẫn đến mất cân bằng và khó khăn trong dài hạn.

2. Những sai lầm do tư duy cực đoan

2.1 Thiên vị kênh bán hàng online

Một số thương hiệu, đặc biệt là các doanh nghiệp mới nổi, đã tin rằng kênh online là xu hướng duy nhất. Họ tập trung toàn bộ nguồn lực vào thương mại điện tử mà bỏ qua giá trị của cửa hàng vật lý.

Sai lầm:

- Không đánh giá thị trường: Một số doanh nghiệp chưa thực hiện nghiên cứu thị trường kỹ lưỡng để hiểu rõ đặc điểm hành vi tiêu dùng của từng nhóm khách hàng. Chẳng hạn, tại các khu vực thành thị lớn, khách hàng trẻ có xu hướng ưa chuộng mua sắm trực tuyến vì sự tiện lợi, nhưng tại vùng ngoại ô hoặc nông thôn, nơi có thói quen truyền thống và mức độ tin tưởng vào giao dịch trực tiếp cao, cửa hàng vật lý vẫn là sự lựa chọn ưu tiên. Việc không nhận diện và đáp ứng các nhu cầu đa dạng này dẫn đến sự thiếu hiệu quả trong chiến lược mở rộng kênh bán hàng.

- Đánh mất sự kết nối với khách hàng: Cửa hàng offline là nơi bán hàng, hơn nữa là một phần quan trọng trong hành trình trải nghiệm khách hàng. Đây là nơi khách hàng có thể cảm nhận trực tiếp sản phẩm, được hỗ trợ tư vấn và có những tương tác gần gũi với thương hiệu. Khi doanh nghiệp quá tập trung vào kênh trực tuyến, họ dễ dàng bỏ lỡ cơ hội xây dựng lòng trung thành của khách hàng thông qua trải nghiệm thực tế, điều này có thể làm giảm sự gắn kết lâu dài và giá trị thương hiệu trong mắt người tiêu dùng.

Hậu quả:

- Doanh số không ổn định: Phụ thuộc hoàn toàn vào kênh online, dễ bị ảnh hưởng bởi sự cạnh tranh về giá và thuật toán quảng cáo.

- Tăng chi phí chuyển đổi khách hàng: Khó tạo niềm tin và kết nối lâu dài với khách hàng khi thiếu trải nghiệm thực tế.
Kênh online và offline cần được kết hợp linh hoạt để mang lại trải nghiệm toàn diện cho khách hàng. Những thương hiệu như Apple hay Starbucks đã chứng minh rằng việc tạo ra trải nghiệm liền mạch giữa hai kênh giúp tăng hiệu quả kinh doanh.

2.2 Xem nhẹ mô hình truyền thống

Một số thương hiệu cho rằng các kênh phân phối truyền thống như đại lý hoặc bán buôn không còn phù hợp trong thời đại số hóa, nên đã loại bỏ hoàn toàn.

Khảo sát và tính toán mô hình kinh doanh hợp lý

- Sai lầm trong việc phụ thuộc quá mức vào kênh hiện đại: Một số doanh nghiệp quá tập trung vào các kênh bán hàng hiện đại như thương mại điện tử, livestream, hay mạng xã hội mà xem nhẹ giá trị của các kênh truyền thống như hệ thống đại lý và đối tác phân phối lâu năm. Sự phụ thuộc này khiến doanh nghiệp mất đi khả năng đa dạng hóa và cân bằng các kênh bán hàng, đặc biệt trong những tình huống mà các kênh hiện đại đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt hoặc chi phí vận hành cao.

- Thiếu mở rộng thị trường thông qua kênh truyền thống: Khi tập trung vào các kênh hiện đại, doanh nghiệp bỏ qua tiềm năng của các khu vực vùng sâu, vùng xa – nơi kênh phân phối truyền thống vẫn giữ vai trò quan trọng. Tại các khu vực này, thói quen mua sắm và sự tin tưởng vào đại lý địa phương vẫn chiếm ưu thế, giúp đảm bảo độ phủ sóng thương hiệu và tăng cường sự hiện diện thị trường. Việc không khai thác đúng cách khiến doanh nghiệp đánh mất cơ hội tiếp cận một lượng lớn khách hàng tiềm năng.

Hậu quả:

- Đối thủ chiếm thị phần: Các thương hiệu linh hoạt trong việc kết hợp kênh hiện đại và truyền thống đã tận dụng cơ hội để chiếm lĩnh thị trường.

- Chi phí tăng cao: Phải quay lại xây dựng hệ thống đại lý từ đầu khi nhận ra sai lầm, làm tăng chi phí và thời gian.
Mô hình truyền thống vẫn giữ vai trò quan trọng, đặc biệt khi kết hợp với các phương pháp hiện đại như thương mại điện tử hoặc marketing số.

2.3 Thiếu linh hoạt trong chiến lược sản xuất

Trước những chỉ trích từ phía khách hàng hoặc truyền thông về chất lượng sản phẩm, nhiều thương hiệu quyết định chuyển đổi chiến lược từ sử dụng mô hình gia công (OEM) sang tự sản xuất toàn bộ. Dù động thái này nhằm cải thiện chất lượng và lấy lại niềm tin từ khách hàng, nhưng việc đưa ra quyết định thiếu sự cân nhắc kỹ lưỡng đã dẫn đến những hệ quả không mong muốn.

Sai lầm trong chiến lược chuyển đổi:

- Chi phí tăng cao: Việc đầu tư lớn vào xây dựng nhà máy, mua sắm thiết bị sản xuất hiện đại, và tuyển dụng đội ngũ nhân sự vận hành khiến chi phí sản xuất tăng vọt. Ngoài ra, doanh nghiệp còn phải gánh thêm chi phí duy trì vận hành trong dài hạn, ngay cả khi nhu cầu thị trường giảm sút.

- Giảm tính linh hoạt: Với công suất sản xuất bị giới hạn bởi nội bộ, doanh nghiệp khó có thể điều chỉnh nhanh chóng để đáp ứng các biến động của thị trường. Trong khi đó, mô hình gia công lại cho phép doanh nghiệp dễ dàng mở rộng hoặc thu hẹp quy mô sản xuất dựa trên nhu cầu thực tế, giảm thiểu rủi ro tồn kho hoặc thiếu hụt sản phẩm.

Hậu quả:

- Hiệu quả giảm sút: Tăng chi phí nhưng không cải thiện được chất lượng hoặc đáp ứng nhanh nhu cầu.

- Đối thủ vượt mặt: Các thương hiệu như Nike và Coca-Cola đã chứng minh rằng gia công hiệu quả vẫn có thể đảm bảo chất lượng khi được quản lý đúng cách.
Kết hợp giữa gia công và sản xuất nội bộ, đồng thời tăng cường kiểm soát chất lượng là giải pháp tối ưu.

3. Giải pháp: Hòa hợp để thành công

3.1 Kết hợp linh hoạt các kênh bán hàng

Để tối ưu hóa hiệu quả kinh doanh, doanh nghiệp cần linh hoạt kết hợp giữa hai kênh bán hàng chính:

- Kênh online: Bao gồm các nền tảng thương mại điện tử, livestream bán hàng, và mạng xã hội. Đây là các công cụ hiệu quả để tiếp cận đối tượng khách hàng trẻ tuổi, yêu thích sự tiện lợi và khả năng mua sắm mọi lúc, mọi nơi.

- Kênh offline: Bao gồm cửa hàng vật lý và showroom trải nghiệm. Đây không chỉ là nơi bán hàng, mà còn là không gian để khách hàng trải nghiệm thực tế sản phẩm và xây dựng mối quan hệ lâu dài với thương hiệu.

Kết hợp cả hai kênh giúp doanh nghiệp đảm bảo độ phủ sóng thị trường rộng lớn, tăng cường sự hiện diện thương hiệu và đáp ứng đầy đủ nhu cầu của các nhóm khách hàng khác nhau.

3.2 Đa dạng hóa mô hình kinh doanh

Doanh nghiệp không nên giới hạn trong một mô hình duy nhất mà cần tích hợp linh hoạt giữa:

- Mô hình truyền thống: Các đại lý, nhà phân phối vẫn đóng vai trò quan trọng, đặc biệt tại các khu vực chưa phổ biến hình thức mua sắm trực tuyến.

- Mô hình hiện đại: Bao gồm DTC (Direct-to-Consumer), dropshipping – cho phép doanh nghiệp tiếp cận trực tiếp khách hàng mà không qua trung gian, tối ưu chi phí và gia tăng trải nghiệm cá nhân hóa.

Việc kết hợp đa dạng các mô hình không chỉ giảm thiểu rủi ro mà còn mở rộng cơ hội tiếp cận thị trường tiềm năng.

Chạy đua với thị trường đang gay gắt

3.3 Linh hoạt trong quản lý sản xuất

Thay vì cực đoan lựa chọn giữa tự sản xuất và gia công (OEM), doanh nghiệp nên áp dụng chiến lược linh hoạt để tối ưu hóa chi phí và đảm bảo chất lượng sản phẩm:

- Tự sản xuất: Phù hợp với các sản phẩm đòi hỏi tiêu chuẩn cao hoặc những danh mục chiến lược cần kiểm soát nghiêm ngặt.

- Gia công (OEM): Sử dụng nhà sản xuất bên ngoài để tiết kiệm chi phí đầu tư ban đầu, đồng thời dễ dàng mở rộng quy mô sản xuất khi nhu cầu tăng đột biến.

Việc kết hợp hai mô hình này cho phép doanh nghiệp vận hành hiệu quả và thích ứng tốt hơn với những thay đổi của thị trường.

3.4 Đầu tư vào trải nghiệm khách hàng

Trải nghiệm khách hàng là yếu tố quan trọng để xây dựng lòng trung thành và tăng cường giá trị thương hiệu. Doanh nghiệp cần tập trung vào:

- Hệ thống cửa hàng vật lý: Tạo không gian để khách hàng trải nghiệm sản phẩm trực tiếp, từ đó gia tăng mức độ tin cậy và kết nối với thương hiệu.

- Chương trình khách hàng thân thiết: Xây dựng hệ thống ưu đãi hấp dẫn, áp dụng đồng nhất trên cả kênh online và offline, giúp khách hàng cảm thấy được trân trọng và khuyến khích họ quay lại mua sắm nhiều lần.

Kết Luận:

Kinh doanh thành công không nằm ở việc chọn một chiến lược duy nhất mà là sự kết hợp linh hoạt giữa các yếu tố. Những thương hiệu như Apple, Starbucks, hay Nike đã chứng minh rằng việc hài hòa giữa online và offline, truyền thống và hiện đại, chính là chìa khóa dẫn đến thành công bền vững. Doanh nghiệp cần từ bỏ tư duy cực đoan, thay vào đó áp dụng các giải pháp hòa hợp để tận dụng tối đa tiềm năng thị trường. Trong một số trường hợp, nhượng quyền thương hiệu thành công tại một điểm bán của một chủ chỉ được xem là bản năng và đặt cược tính may rủi. Trong thời đại cạnh tranh này, bạn cần một điều chắc chắn hơn để thành công. Hãy tham khảo khóa học Master Franchise Business: Xây dựng mô hình nhượng quyền bài bản và bùng nổ đi từ lý thuyết cho đến thực tiễn.

Hãy tham khảo khóa học https://nhuongquyenbaiban.sra.edu.vn/ tại đây. Ngoài cung cấp đến bạn các kiến thức lý thuyết, học viên còn được giải các case thực tế, bằng những công thức rút ra từ thực tiễn. 

Tham khảo thêm các khóa học liên quan:
Chuỗi 4.0 Đóng gói và nhân bản mô hình kinh doanh: https://donggoinhanchuoi.sra.edu.vn/

Vận hành chuỗi trơn tru: https://vanhanhchuoi.sra.edu.vn/