Chiến tranh và những sự kiện chính trị vĩ mô luôn có ảnh hưởng sâu rộng đến các doanh nghiệp, đặc biệt là những chuỗi cửa hàng và mô hình nhượng quyền. Trong bối cảnh cuộc chiến tranh giữa Nga và Ukraine, ngành nhượng quyền không phải là ngoại lệ. Bài viết này sẽ phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến các doanh nghiệp nhượng quyền trong thời kỳ xung đột, đặc biệt là qua lăng kính PESTN và các lý thuyết liên quan.

1. Chiến tranh tác động đến kinh doanh nhượng quyền

Cuộc chiến tranh giữa Nga và Ukraine đã tạo ra những thay đổi sâu rộng và tác động trực tiếp đến nền kinh tế toàn cầu. Không chỉ gây ra những thiệt hại về người và tài sản, cuộc chiến tranh còn ảnh hưởng mạnh mẽ đến hoạt động kinh doanh, đặc biệt là các mô hình nhượng quyền và chuỗi cửa hàng quốc tế. Những yếu tố như chính trị, kinh tế, và chuỗi cung ứng đang bị gián đoạn nghiêm trọng, và các doanh nghiệp nhượng quyền cần phải đối mặt với những thách thức lớn.

Ảnh hưởng từ chiến tranh đến kinh tế

Đặc biệt, các thương hiệu toàn cầu với mạng lưới cửa hàng tại Nga và các quốc gia liên quan, như McDonald's, KFC và Burger King, đang phải đối mặt với quyết định khó khăn về việc duy trì hay tạm ngừng hoạt động trong bối cảnh các lệnh trừng phạt ngày càng gia tăng. 

2. Pestin trong mô hình nhượng quyền

PESTN là một công cụ phân tích chiến lược giúp các doanh nghiệp nhận diện các yếu tố vĩ mô có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của mình. PESTN bao gồm các yếu tố sau:

- P (Political - Chính trị): Các yếu tố liên quan đến chính phủ và chính trị như luật lệ, chính sách thuế, các quy định về môi trường, và tình hình chính trị quốc gia.

- E (Economic - Kinh tế): Các yếu tố về tình hình kinh tế, chẳng hạn như lạm phát, tỷ giá hối đoái, lãi suất, mức thu nhập của người tiêu dùng, và tốc độ tăng trưởng kinh tế.

- S (Social - Xã hội): Các yếu tố liên quan đến văn hóa, thái độ xã hội, nhân khẩu học, thay đổi trong hành vi tiêu dùng, và xu hướng xã hội.

- T (Technological - Công nghệ): Các yếu tố công nghệ và đổi mới sáng tạo, ảnh hưởng đến cách thức vận hành và phát triển sản phẩm/dịch vụ.

- N (Natural - Môi trường tự nhiên): Các yếu tố về môi trường tự nhiên, bao gồm những thay đổi khí hậu, chính sách bảo vệ môi trường và nguồn tài nguyên thiên nhiên.

Trong bối cảnh chiến tranh Nga - Ukraine, yếu tố P (Chính trị) trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Chiến tranh có thể làm thay đổi chính sách của các quốc gia, đặc biệt là các quốc gia tham chiến. Ví dụ, trong cuộc chiến này, các lệnh trừng phạt từ Mỹ và EU đối với Nga ảnh hưởng lớn đến các chuỗi cửa hàng nhượng quyền như McDonald's, KFC, và Burger King tại Nga. Ngoài ra, các yếu tố như giảm thu nhập, giá cả leo thang, và các vấn đề về cung ứng cũng gây khó khăn cho hoạt động của các doanh nghiệp nhượng quyền.

3. Ảnh hưởng của chiến tranh đến nhượng quyền thương mại 

3.1 Tăng cường mối liên kết chính trị và kinh tế

Chiến tranh giữa Nga và Ukraine đã làm gia tăng sự căng thẳng chính trị, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của các chuỗi cửa hàng nhượng quyền quốc tế. Các công ty phải đối mặt với những khó khăn lớn trong việc duy trì chuỗi cung ứng và vận hành cửa hàng. Ví dụ, McDonald's và các thương hiệu toàn cầu khác tại Nga có thể sẽ bị buộc phải đóng cửa hoặc tạm ngừng hoạt động do các biện pháp trừng phạt và chính sách đối ngoại.

3.2 Mối quan hệ giữa nhượng quyền và hòa bình quốc tế

Một trong những lý thuyết nổi tiếng là "Lý thuyết McDonald's không chiến tranh". Thomas L. Friedman, cây bút nổi tiếng của New York Times, đã cho rằng: "Không có hai quốc gia nào tham gia chiến tranh khi cả hai đều có McDonald's". Mặc dù lý thuyết này không phải lúc nào cũng chính xác, nhưng nó vẫn phản ánh được một phần ảnh hưởng của mô hình nhượng quyền trong việc thúc đẩy hòa bình qua mối quan hệ kinh tế giữa các quốc gia. Khi các quốc gia có mối quan hệ kinh tế mạnh mẽ, họ sẽ có ít khả năng tiến hành chiến tranh vì sự mất mát lớn về kinh tế.

Ảnh hưởng và hậu quả từ chiến tranh đến kinh doanh nhượng quyền

3.3 Sự tăng trưởng của mô hình nhượng quyền sau thế chiến II

Một trong những yếu tố quan trọng giúp mô hình nhượng quyền phát triển mạnh mẽ trên toàn cầu là sự giải quyết vấn đề việc làm cho cựu chiến binh sau Thế chiến II. Khi đó, chính phủ Mỹ đã thúc đẩy các mô hình nhượng quyền để giúp cựu chiến binh có thể khởi nghiệp mà không cần nhiều kinh nghiệm hoặc trình độ học vấn cao. Mô hình này đã giúp hàng nghìn cựu chiến binh có công ăn việc làm và mở rộng ra toàn cầu.

4. Tác động của cuộc chiến đến thị trường nhượng quyền

Những yếu tố do chiến tranh gây ra như chính trị bất ổn, sự sụt giảm thu nhập và các vấn đề về cung ứng sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến các doanh nghiệp nhượng quyền. Các công ty sẽ cần phải đối mặt với các thách thức lớn trong việc duy trì chuỗi cung ứng toàn cầu và bảo vệ lợi ích kinh doanh tại các quốc gia bị ảnh hưởng bởi xung đột.

Cuộc chiến không chỉ ảnh hưởng đến chính trị mà còn tác động đến các vấn đề cung ứng toàn cầu, khiến các chuỗi cửa hàng và doanh nghiệp nhượng quyền phải đối mặt với tình trạng thiếu hàng hóa, gián đoạn vận chuyển và tăng chi phí sản xuất. Các doanh nghiệp cần phải có chiến lược linh hoạt để đối phó với các tình huống khẩn cấp này.

Kết Luận

Mặc dù chiến tranh và xung đột chính trị mang đến nhiều rủi ro và thách thức cho các doanh nghiệp nhượng quyền, nhưng đây cũng là cơ hội để các công ty áp dụng các chiến lược quản lý rủi ro hiệu quả, tái định hình hoạt động kinh doanh và xây dựng lại các mối quan hệ kinh tế. Trong bối cảnh thế giới ngày càng phụ thuộc vào các mối quan hệ kinh tế xuyên quốc gia, mô hình nhượng quyền không chỉ là giải pháp giúp doanh nghiệp mở rộng mà còn là công cụ bảo vệ và thích nghi trong những thời điểm khó khăn.

Nếu bạn muốn hiểu sâu hơn về cách xây dựng và vận hành một hệ thống nhượng quyền bền vững trong mọi điều kiện thị trường, hãy tham gia khóa học về nhượng quyền chuyên sâu. Khóa học sẽ trang bị cho bạn những kiến thức và chiến lược thực tiễn để bạn vượt qua thách thức và tận dụng cơ hội để phát triển mạnh mẽ.

Khóa học Nhượng quyền  https://nhuongquyenbaiban.sra.edu.vn/ tại đây. 

Ngoài ra bạn có thể tham khảo thêm:
Chuỗi 4.0 Đóng gói và nhân bản mô hình kinh doanh: https://donggoinhanchuoi.sra.edu.vn/

Vận hành chuỗi trơn tru: https://vanhanhchuoi.sra.edu.vn/