Bạn từng quản lý một cửa hàng hoạt động trơn tru, có lãi đều đặn hàng tháng. Bạn nghĩ rằng chỉ cần "nhân bản" mô hình ấy là có thể mở chuỗi và mở rộng thị trường nhanh chóng. Nhưng thực tế lại cho thấy: rất nhiều chủ cửa hàng thành công đơn lẻ lại thất bại khi bước vào hành trình mở chuỗi cửa hàng. Vì sao lại như vậy? Hãy cùng phân tích những sai lầm thường gặp khiến mô hình mở rộng bị "gãy" ngay từ bước đầu.

1. Chọn sai địa điểm khi mở điểm mới

1.1. Sai chiến lược định vị

Nhiều người lầm tưởng rằng cứ nơi nào đông người là có thể mở cửa hàng. Nhưng mở điểm mới mà không dựa vào chiến lược định vị rõ ràng. Ví dụ như phục vụ dân văn phòng hay sinh viên sẽ dẫn đến chọn sai phân khúc và thất bại trong thu hút khách hàng đúng nhu cầu.

1.2. Địa điểm thiếu phù hợp với mô hình

Bạn từng thành công ở một khu dân cư, nhưng lại mở điểm mới trong trung tâm thương mại mà không điều chỉnh mô hình (menu, giá bán, quy trình vận hành), dẫn đến "lạc tông" với hành vi tiêu dùng tại đó. Cùng một mô hình, nhưng không phải ở đâu cũng có thể nhân bản.

Mở chuỗi cửa hàng kinh doanh

2. Không nghiên cứu văn hóa và hành vi tiêu dùng tại địa phương

2.1. Bỏ qua sự khác biệt vùng miền

Thói quen tiêu dùng giữa các địa phương khác nhau rất lớn. Một món ăn bán chạy ở Sài Gòn chưa chắc sẽ được đón nhận ở Hà Nội. Không điều chỉnh sản phẩm, cách phục vụ, ngôn ngữ truyền thông cho phù hợp văn hóa địa phương là sai lầm chí mạng khi mở chuỗi cửa hàng.

2.2. Không khảo sát kỹ nhu cầu và đối thủ

Bạn mở thêm điểm vì thấy “khu vực đó chưa có ai làm giống mình”. Nhưng đó là con dao hai lưỡi, không có đối thủ cũng có thể vì khu vực đó… không có nhu cầu! Nếu không khảo sát kỹ thói quen mua sắm, hành vi tiêu dùng, bạn rất dễ đổ vốn vào chỗ không có thị trường thật sự.

3. Quản trị nhân sự kém – điểm yếu chí tử khi mở chuỗi

3.1. Không có người kế thừa vận hành

Cửa hàng đầu tiên do chính bạn điều hành. Nhưng điểm thứ hai trở đi cần có người quản lý thay bạn. Nếu không có người được đào tạo bài bản, có năng lực thay thế, bạn sẽ phải “phân thân” khắp nơi mà vẫn không kiểm soát được chất lượng và hiệu quả.

3.2. Thiếu quy trình đào tạo và đánh giá nhân viên

Mở rộng cửa hàng đồng nghĩa với việc đội ngũ nhân sự tăng theo cấp số nhân. Nhưng nếu bạn chưa có quy trình đào tạo chuẩn, không có KPI đánh giá rõ ràng, nhân sự tại các điểm mới sẽ vận hành lệch chuẩn, dẫn đến trải nghiệm khách hàng không đồng nhất và ảnh hưởng trực tiếp tới thương hiệu.

Vì sao vận hành tốt một cửa hàng vẫn thất bại khi mở chuỗi?

4. Chất lượng sản phẩm không được kiểm soát đồng bộ

4.1. Công thức và quy trình chưa được chuẩn hóa

Bạn từng nấu ăn ngon vì có bí quyết riêng. Nhưng khi nhân bản sang nhiều điểm, bạn cần biến bí quyết ấy thành công thức có thể truyền đạt và lặp lại. Nếu nhân sự mỗi nơi làm theo “cảm tính”, chất lượng sẽ không đồng đều, khách hàng không còn lý do để trung thành với chuỗi của bạn.

4.2. Không có hệ thống kiểm soát chất lượng định kỳ

Chuỗi cửa hàng muốn duy trì danh tiếng cần có quy trình kiểm tra chất lượng định kỳ, từ nguyên vật liệu, khâu phục vụ, vệ sinh đến thái độ nhân viên. Nếu chỉ chờ có phản hồi xấu từ khách hàng mới xử lý thì bạn đang mất dần lòng tin mà không hay biết.

5. Hệ thống quản trị và công nghệ yếu kém

5.1. Không có hệ thống quản lý chuỗi (POS, ERP...)

Khi chỉ có một cửa hàng, bạn có thể ghi chép thủ công, theo dõi bằng cảm giác. Nhưng khi đã mở chuỗi, bạn cần hệ thống quản lý để:

- Theo dõi doanh thu, tồn kho theo từng điểm.

- Đo lường hiệu suất nhân viên, kiểm soát chi phí.

- Điều phối hàng hóa giữa các điểm.

Không có hệ thống đồng bộ, bạn sẽ rơi vào trạng thái rối loạn và mất kiểm soát khi mở rộng.

5.2. Thiếu quy trình vận hành chuẩn

Một cửa hàng có thể “xoay xở” bằng kinh nghiệm cá nhân. Nhưng chuỗi cửa hàng cần quy trình được chuẩn hóa và dễ truyền đạt. Mỗi điểm cần được thiết kế vận hành như một "cỗ máy" có thể lặp lại, từ quy trình mở cửa, nhập hàng, phục vụ đến chốt sổ và báo cáo.

Kết luận

Mở rộng chuỗi cửa hàng là một bước tiến lớn, nhưng cũng đi kèm với nhiều rủi ro nếu bạn không có sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Thành công với một cửa hàng là một tín hiệu tốt, nhưng chưa đủ để đảm bảo thành công khi nhân bản. Hãy đi chậm mà chắc. Khi hệ thống của bạn đủ vững, việc mở rộng sẽ là bước đi chiến lược, không phải là canh bạc đỏ đen. Ngoài ra, nếu bạn muốn có những bí quyết, công thức về đóng gói và nhân bản mô hình kinh doanh chuẩn chuỗi để phục vụ cho mục địch nhân bản thêm nhiều cửa hàng, hãy tham khảo khóa học Chuỗi 4.0: Đóng gói và Nhân bản Mô hình kinh doanh chuẩn chuỗi tại Trường Doanh Nhân và Nhượng Quyền SRA.