Nhượng quyền thương mại (franchise) là một mô hình kinh doanh mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng không ít thách thức. Đằng sau 100 cái ưu điểm của mô hình này thì cũng có tới 101 cái nhược điểm và khó khăn cần anh em chủ doanh nghiệp phải giải quyết. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết năm yếu tố chính mà các doanh nghiệp cần phải đối mặt: Thị trường đầu tư nhượng quyền, tài chính, pháp lý, truyền thông/marketing, và vận hành.

1. Thị trường đầu tư nhượng quyền

Thị trường đầu tư nhượng quyền tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ nhưng cũng đầy cạnh tranh. Theo báo cáo của Bộ Công Thương, năm 2022, số lượng thương hiệu nhượng quyền tại Việt Nam đã tăng 20% so với năm trước, đạt mức hơn 200 thương hiệu trong nhiều ngành hàng khác nhau .

Sự phát triển này mang lại cơ hội lớn cho các doanh nghiệp nhưng cũng đặt ra thách thức không nhỏ. Các doanh nghiệp phải tìm cách nổi bật trong một thị trường đầy cạnh tranh, không chỉ về sản phẩm và dịch vụ mà còn về uy tín và thương hiệu. Điều này đòi hỏi sự nghiên cứu kỹ lưỡng và chiến lược rõ ràng để xác định đúng thị trường mục tiêu và xây dựng một hệ thống nhượng quyền hiệu quả.

2. Tài chính

Tài chính luôn là một trong những yếu tố quan trọng và phức tạp nhất khi doanh nghiệp quyết định nhượng quyền. Theo một nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới, 65% doanh nghiệp nhượng quyền tại Việt Nam gặp khó khăn về tài chính trong giai đoạn đầu của quá trình nhượng quyền .

Chi phí để thiết lập và vận hành một hệ thống nhượng quyền không hề nhỏ. Doanh nghiệp phải đầu tư vào nhiều hạng mục như xây dựng cơ sở hạ tầng, đào tạo nhân viên, phát triển hệ thống quản lý và tiếp thị. Ngoài ra, doanh nghiệp cần đảm bảo rằng các đối tác nhượng quyền cũng có đủ tài chính để vận hành và phát triển kinh doanh theo tiêu chuẩn của công ty mẹ. Nếu không có kế hoạch tài chính rõ ràng và quản lý chặt chẽ, doanh nghiệp dễ rơi vào tình trạng thiếu hụt vốn và không thể duy trì hoạt động ổn định.

3. Pháp lý

Pháp lý là một yếu tố không thể bỏ qua khi doanh nghiệp quyết định nhượng quyền. Theo Luật Nhượng quyền Thương mại Việt Nam, các doanh nghiệp phải tuân thủ nhiều quy định về hợp đồng nhượng quyền, quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan, và các vấn đề về sở hữu trí tuệ .

Việc hiểu rõ và tuân thủ các quy định pháp lý là điều kiện tiên quyết để tránh các rủi ro pháp lý có thể xảy ra. Doanh nghiệp cần phải xây dựng các hợp đồng nhượng quyền chi tiết, minh bạch và công bằng, đảm bảo quyền lợi của cả hai bên. Đồng thời, việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, như thương hiệu và các bí quyết kinh doanh, cũng là một vấn đề quan trọng để tránh các tranh chấp pháp lý có thể xảy ra.

4. Truyền thông/Marketing

Truyền thông và marketing đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và phát triển hệ thống nhượng quyền. Theo khảo sát của Nielsen vào năm 2021, hơn 70% khách hàng quyết định mua hàng dựa trên những thông tin họ nhận được từ truyền thông và marketing .

Để thu hút được khách hàng và đối tác nhượng quyền, doanh nghiệp cần có chiến lược truyền thông và marketing hiệu quả. Điều này bao gồm việc xây dựng thương hiệu mạnh mẽ, quảng bá sản phẩm và dịch vụ qua các kênh truyền thông đa dạng, từ truyền thống đến kỹ thuật số. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng có đủ nguồn lực và kinh nghiệm để thực hiện điều này một cách hiệu quả. Do đó, việc hợp tác với các chuyên gia truyền thông và marketing hoặc đầu tư vào đào tạo nội bộ là điều cần thiết để đảm bảo rằng các chiến dịch truyền thông và marketing mang lại kết quả tốt nhất.

5. Vận hành

Vận hành là yếu tố quan trọng cuối cùng nhưng không kém phần thách thức trong quá trình nhượng quyền. Theo một báo cáo của McKinsey năm 2020, hơn 60% doanh nghiệp nhượng quyền gặp khó khăn trong việc duy trì chất lượng dịch vụ và sản phẩm đồng nhất giữa các cơ sở nhượng quyền .

Để vận hành một hệ thống nhượng quyền thành công, doanh nghiệp cần xây dựng quy trình hoạt động chi tiết và nhất quán. Điều này bao gồm việc đào tạo nhân viên, giám sát chất lượng dịch vụ và sản phẩm, và duy trì mối quan hệ tốt đẹp với các đối tác nhượng quyền. Một hệ thống quản lý chất lượng hiệu quả sẽ giúp đảm bảo rằng tất cả các cơ sở nhượng quyền đều hoạt động theo cùng một tiêu chuẩn, từ đó tạo ra sự đồng nhất và tin cậy từ phía khách hàng. Tuy nhiên, việc xây dựng và duy trì hệ thống này đòi hỏi sự đầu tư về thời gian, công sức và nguồn lực, điều mà không phải doanh nghiệp nào cũng có thể đáp ứng.

6. Kết luận

Nhượng quyền thương mại là một mô hình kinh doanh mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng đầy thách thức. Để thành công, các doanh nghiệp cần phải đối mặt và giải quyết những khó khăn về thị trường đầu tư nhượng quyền, tài chính, pháp lý, truyền thông/marketing và vận hành. Bằng cách hiểu rõ và chuẩn bị kỹ lưỡng cho từng yếu tố này, doanh nghiệp mới có thể tận dụng hết tiềm năng của mô hình nhượng quyền và đạt được sự thành công bền vững.