Nhiều người mong muốn kinh doanh để tạo thu nhập và tự chủ tài chính, nhưng thường băn khoăn giữa hai con đường: tham gia nhượng quyền thương mại hay tự mở cửa hàng riêng.
Hai hướng đi này khác nhau ở nhiều khía cạnh từ mô hình đầu tư, mức độ hỗ trợ, cho đến quyền tự chủ và chi phí vận hành. Dưới đây là năm điểm khác biệt cơ bản giúp bạn lựa chọn hướng đi phù hợp.

1. Thuộc tính đầu tư: An toàn hay mạo hiểm?

Nhượng quyền thương mại là hình thức đầu tư vào một mô hình đã được chứng minh hiệu quả, có thương hiệu, quy trình, sản phẩm và hệ thống vận hành rõ ràng. Nhà đầu tư chủ yếu “mua” quyền kinh doanh dưới tên thương hiệu đó, ví dụ như Highlands Coffee, The Coffee House Signature, hay Phở 24.
Điểm mạnh là rủi ro thấp hơn vì bạn kế thừa toàn bộ nền tảng vận hành, được đào tạo và có hệ thống hỗ trợ.

Ngược lại, mở cửa hàng riêng là bắt đầu một hành trình khởi nghiệp độc lập. Bạn toàn quyền sáng tạo ý tưởng, định vị, thiết kế thương hiệu và sản phẩm, nhưng đồng thời phải tự chịu rủi ro nếu mô hình không phù hợp với thị trường.
Ví dụ: Một cá nhân tự mở quán cà phê nhỏ sẽ phải tự nghiên cứu công thức pha chế, tìm nguồn nguyên liệu, thiết kế nhận diện và marketing những điều mà bên nhượng quyền đã có sẵn.

2. Mức độ hỗ trợ: Có hệ thống hay tự bơi?

Khi tham gia nhượng quyền, bạn được hỗ trợ toàn diện từ thương hiệu mẹ, bao gồm:

- Tư vấn vị trí và thiết kế cửa hàng (như cách Phúc Long kiểm tra mặt bằng kỹ lưỡng trước khi cho đối tác mở điểm mới);

- Đào tạo nhân viên, quy trình vận hành, tiêu chuẩn phục vụ;

- Chiến lược marketing, truyền thông và chương trình khách hàng thân thiết;

- Hệ thống cung ứng nguyên vật liệu ổn định và chất lượng.

Trong khi đó, mở cửa hàng riêng đồng nghĩa bạn phải tự lo toàn bộ: tìm địa điểm, thương lượng với nhà cung cấp, xây dựng menu, tự quảng bá…
Nếu không có kinh nghiệm quản lý, khả năng thất bại trong 6 tháng đầu khá cao, điều mà nhiều chủ quán nhỏ tại TP.HCM hoặc Hà Nội từng chia sẻ.

Kinh doanh nhượng quyền có phải là một ý tưởng an toàn?

3. Kinh nghiệm và mô hình vận hành: “Học nhanh” hay “tự học”?

Với nhượng quyền, bạn được học hỏi từ một mô hình đã thành công, nhờ đó rút ngắn thời gian thử nghiệm và tránh sai lầm.
Ví dụ, khi tham gia chuỗi Lotteria hay Katinat, đối tác nhận nhượng quyền sẽ được hướng dẫn chi tiết về tiêu chuẩn sản phẩm, quy trình vận hành và cách quản lý nhân sự, giúp họ bắt đầu nhanh và đúng chuẩn hệ thống.

Còn với cửa hàng riêng, bạn phải tự xây dựng mô hình, quy trình, văn hóa vận hành và quản lý nhân viên.
Việc này mang lại tự do sáng tạo, nhưng cũng đòi hỏi kinh nghiệm thực chiến và vốn hiểu biết sâu về thị trường, điều mà người mới bắt đầu thường thiếu.

4. Phát triển sản phẩm và nghiên cứu R&D: Có đội ngũ hậu thuẫn hay không?

Một thương hiệu nhượng quyền thường có phòng R&D chuyên nghiên cứu xu hướng thị trường, cải tiến sản phẩm và chiến lược giá.
Ví dụ: Phở 24 từng đổi mới công thức nước dùng và thêm món ăn phụ để phù hợp khẩu vị từng vùng; hay The Coffee House thường xuyên ra mắt menu theo mùa như “Trà Xoài Đào” hay “Cà Phê Muối”.

Nếu bạn tự mở cửa hàng, công việc này hoàn toàn do bạn đảm nhiệm từ thử công thức, chọn nguyên liệu, đến test phản ứng khách hàng. Giúp bạn linh hoạt và khác biệt, nhưng tốn thời gian, chi phí và dễ sai hướng nếu thiếu dữ liệu thị trường.

Sự khác biệt giữa việc tham gia nhượng quyền thương mại và tự kinh doanh là gì?

5. Chi phí và quyền tự chủ: Đánh đổi giữa kiểm soát và hệ thống

Nhượng quyền yêu cầu bạn trả phí nhượng quyền, phí quản lý định kỳ và chi phí đầu tư ban đầu theo chuẩn thương hiệu.
Ví dụ: để mở một cửa hàng Highlands Coffee, nhà đầu tư cần khoảng 3–5 tỷ đồng, chưa kể phí bản quyền và cam kết lợi nhuận tối thiểu. Đổi lại, bạn được “chạy” trong hệ thống thương hiệu mạnh, có lượng khách ổn định và quy trình chuẩn hóa.

Trong khi đó, tự mở cửa hàng riêng giúp bạn toàn quyền quyết định mọi thứ từ menu, cách trang trí đến định giá sản phẩm. Tuy nhiên, bạn cũng phải tự chịu mọi chi phí marketing, xây dựng thương hiệu, vận hành và rủi ro thua lỗ.

Kết luận:

- Nếu bạn là người mới khởi nghiệp, có vốn đầu tư ổn định nhưng muốn giảm thiểu rủi ro, nhượng quyền thương mại là lựa chọn an toàn với mô hình vận hành đã được kiểm chứng và được hỗ trợ chuyên nghiệp từ thương hiệu mẹ.

- Nếu bạn là người có kinh nghiệm kinh doanh, đam mê sáng tạo, muốn tự do thử nghiệm và xây dựng thương hiệu riêng, thì mở cửa hàng độc lập sẽ giúp bạn chủ động hơn và có tiềm năng lợi nhuận cao hơn trong dài hạn.

 Dù lựa chọn mô hình nào, hiểu rõ năng lực bản thân, khả năng tài chính và mục tiêu dài hạn chính là chìa khóa giúp bạn biến giấc mơ kinh doanh thành hiện thực.

Khám phá ngay khóa học “Nhượng quyền: Xây dựng mô hình kinh doanh nhượng quyền bài bản và bùng nôt” tại SRA nơi bạn được học trực tiếp từ chuyên gia và xây dựng lộ trình mở rộng kinh doanh bài bản từ con số 0 đến hệ thống hàng trăm cửa hàng.
Đăng ký ngay hôm nay để nhận ưu đãi đặc biệt dành riêng cho học viên mới!