Nhiều chủ cửa hàng bắt đầu với một điểm bán nhỏ, tự mình quán xuyến mọi việc và đạt doanh thu khả quan. Nhưng khi mở rộng sang nhiều điểm, họ dễ rơi vào khủng hoảng vì thiếu tư duy hệ thống. Tư duy “điểm – chuỗi – hệ thống” là một lộ trình phát triển mô hình, và là bước chuyển hóa tư duy từ cá nhân sang tổ chức từ người bán hàng thành người xây dựng doanh nghiệp bền vững.

1. Ba cấp độ tư duy trong kinh doanh mô hình chuỗi

1.1 Tư duy “điểm” Tối ưu vận hành một cửa hàng

Đây là giai đoạn phổ biến ở những người khởi nghiệp. Chủ cửa hàng làm mọi việc: bán hàng, chăm sóc khách, xử lý sự cố… Thành công phụ thuộc hoàn toàn vào kinh nghiệm và sự linh hoạt cá nhân. Mô hình này dễ đạt hiệu quả tại một điểm nhưng không thể sao chép hay mở rộng do thiếu hệ thống.

1.2 Tư duy “chuỗi” – Mở rộng nhưng chưa hệ thống hóa

Khi một cửa hàng vận hành hiệu quả, người kinh doanh thường mở thêm chi nhánh. Tuy nhiên, nếu chỉ “nhân bản bằng cảm tính” mà không chuẩn hóa quy trình, không có hệ thống kiểm soát, không tổ chức nhân sự – tài chính – đào tạo bài bản, thì mô hình sẽ thiếu ổn định và dễ sụp đổ khi mở rộng.

1.3 Tư duy “hệ thống” – Vận hành bằng tổ chức, không phụ thuộc cá nhân

Tư duy hệ thống là cấp độ cao nhất, khi người sáng lập chuyển từ vai trò vận hành sang xây dựng tổ chức. Lúc này, doanh nghiệp hoạt động dựa trên quy trình, công nghệ, bộ máy nhân sự rõ ràng và dữ liệu minh bạch. Người chủ tập trung giám sát, hoạch định chiến lược và mở rộng quy mô bền vững.

Xây dựng chuỗi cửa hàng

2. Phân biệt người bán hàng và người xây chuỗi

3. Làm thế nào để chuyển từ bán hàng sang xây chuỗi?

Để chuyển mình từ một người bán hàng giỏi thành người xây dựng mô hình chuỗi bền vững, chủ doanh nghiệp cần thực hiện những bước chuyển đổi cốt lõi sau:

3.1 Chuẩn hóa quy trình vận hành (SOP)

Xây dựng và tài liệu hóa toàn bộ các quy trình trong cửa hàng từ đón tiếp khách, bán hàng, kiểm soát hàng tồn, xử lý thu chi đến đào tạo nhân viên, sẽ giúp giảm sự phụ thuộc vào con người và đảm bảo tính nhất quán khi mở rộng mô hình. Đây là bước nền tảng để nhân sự mới có thể nhanh chóng hòa nhập và vận hành đúng chuẩn.

3.2 Ứng dụng công nghệ trong quản lý

Việc triển khai các công cụ quản trị như phần mềm bán hàng (POS), hệ thống quản lý nguồn lực doanh nghiệp (ERP), phần mềm quản lý nhân sự và công cụ điều hành từ xa giúp tự động hóa nhiều khâu vận hành. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể kiểm soát tốt hơn, hạn chế sai sót và tiết kiệm đáng kể thời gian khi vận hành nhiều chi nhánh.

Khác biệt giữa người bán và người xây chuỗi

3.3 Xây dựng tổ chức và đội ngũ kế thừa

Tái cấu trúc doanh nghiệp theo hướng chuyên môn hóa, tách bạch rõ vai trò giữa các bộ phận: vận hành, giám sát, tài chính, marketing và nhân sự. Việc thiết lập một đội ngũ có năng lực kế thừa không chỉ giúp giảm tải cho người sáng lập, mà còn tạo nền móng cho mô hình hoạt động độc lập và phát triển ổn định.

3.4 Nâng cấp tư duy chiến lược

Chủ doanh nghiệp cần chuyển từ tư duy vận hành ngắn hạn sang tư duy quản trị chiến lược: hoạch định kế hoạch dài hạn, dự báo rủi ro, quản lý dòng tiền và đánh giá năng lực tăng trưởng của hệ thống. Đây là yếu tố then chốt quyết định việc mô hình có thể mở rộng bền vững hay không.

Kết luận:

Mỗi cấp độ tư duy – từ “điểm” đến “chuỗi” rồi đến “hệ thống” là một bước tiến trong hành trình trở thành người xây dựng doanh nghiệp bền vững. Nếu bạn muốn vượt qua giới hạn cá nhân để phát triển mô hình có thể nhân bản, tự vận hành và mở rộng mạnh mẽ, hãy bắt đầu từ thay đổi tư duy.

Tìm hiểu thêm về phương pháp xây dựng chuỗi bài bản trong khóa học "Chuỗi 4.0: Đóng gói và nhân bản mô hình kinh doanh" của Trường Doanh nhân Bán lẻ & Nhượng quyền Việt Nam (SRA). Nơi giúp bạn chuyển hóa tư duy và định hình lộ trình mở rộng thành công.