Ngành hàng nhượng quyền và chuỗi kinh doanh tại Trung Quốc đang đối mặt với một làn sóng “đánh hàng giả” sôi nổi trên các nền tảng mạng xã hội như Weibo, Douyin, Bilibili... Câu chuyện về người đi đầu phong trào đánh hàng giả tại một tiệm cắt tóc ở Hàng Châu đã châm ngòi cho nhiều tranh cãi, khi anh ta hiện phải chịu trách nhiệm pháp lý. Tuy nhiên, công cuộc vạch trần gian thương này lại nhận được sự ủng hộ từ đông đảo cư dân mạng. Vậy đâu là góc nhìn của chuyên gia nhượng quyền & chuỗi kinh doanh về sự việc? Tại sao cần khoan dung hơn với người “đánh hàng giả” và ra đòn “sấm sét” với những kẻ làm hàng kém chất lượng? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

1. Bối cảnh làn sóng "Đánh hàng giả"

1.1. Làn sóng bùng nổ trên mạng xã hội

- Các video và bài đăng “đánh hàng giả” ngày càng gia tăng, đặc biệt ở các nền tảng lớn như Weibo, Douyin, Kuaishou, Xiaohongshu, Bilibili…

- Hàng loạt ngành nghề dính nghi vấn: từ mỹ phẩm, làm đẹp, đến ẩm thực, thời trang và cả dịch vụ công cộng.

1.2. “Đầu thép” và câu chuyện châm ngòi

- Một cá nhân (được gọi là “Đầu thép”) khởi xướng phong trào vạch trần gian thương tại tiệm làm tóc ở Hàng Châu. Anh ta vướng vào vấn đề pháp lý, tuy nhiên hành động của anh lại góp phần thu hút sự quan tâm lớn từ dư luận về tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng.

Nhái thương hiệu nhượng quyền

2. Vấn nạn hàng giả và nhu cầu tự vệ của người dân

2.1. Vì sao hiện tượng “đánh hàng giả” lan rộng?

- Tại Trung Quốc, tình trạng hàng giả xuất hiện ở hầu hết các lĩnh vực, gây tổn hại đến lòng tin của người tiêu dùng.

Đội ngũ “đánh hàng giả” (cả chuyên nghiệp lẫn tự phát) nổi lên như “cứu cánh” để bảo vệ lợi ích của khách hàng trước khi có sự can thiệp hiệu quả từ cơ quan chức năng.

2.2. Hỗ trợ từ cộng đồng mạng

- Số lượng người theo dõi, thích, bình luận ủng hộ các video “đánh hàng giả” rất lớn.

Thực tế, gần như ai cũng từng chịu thiệt hại từ hàng giả, hàng nhái, nên rất dễ đồng cảm và ủng hộ những người dám lên tiếng.

3. Khoan dung với "Người đánh hàng giả", trừng phạt gian thương

3.1. “Người đánh hàng giả” – sản phẩm của thời đại

Theo các chuyên gia về nhượng quyền, việc xuất hiện nhiều người “đánh hàng giả” là “nỗi xấu hổ” nhưng đồng thời lại là “phản xạ tự nhiên” của xã hội khi tình trạng hàng nhái, hàng kém chất lượng quá phổ biến.

Thay vì triệt hạ họ, nên nhìn thẳng vào nguyên nhân khiến họ tồn tại: đó là “mảnh đất màu mỡ” cho hàng giả.

3.2. Trách nhiệm của cơ quan quản lý

- Thực trạng “dân không kêu thì quan không hay” thể hiện sự bị động của bộ máy quản lý.

- Các vụ “đánh hàng giả” thường phơi bày rõ rệt tình trạng làm ăn gian dối, nhưng sau đó hầu như chỉ kết thúc bằng tranh cãi hoặc sự can thiệp muộn màng của cơ quan chức năng.

Một làn sóng "đánh hàng giả" tại Trung Quốc

3.3. Lời kêu gọi “đòn sấm sét” với gian thương

- Các chuyên gia nhượng quyền nhấn mạnh: Phải dùng sức mạnh pháp lý và chế tài cứng rắn để triệt phá tận gốc nạn gian thương.

- Nếu không xử lý triệt để, danh tiếng quốc gia và tương lai ngành nhượng quyền lẫn chuỗi kinh doanh sẽ bị ảnh hưởng nặng nề.

4. Liên hệ với lĩnh vực nhượng quyền và chuỗi kinh doanh

4.1. Rủi ro làm tổn hại đến thương hiệu nhượng quyền

- Mất uy tín trong mắt người tiêu dùng: Khi một cửa hàng trong chuỗi kinh doanh vi phạm về chất lượng, toàn bộ hệ thống phải gánh chịu hậu quả “mang tiếng chung”. Điều này đặc biệt nghiêm trọng với mô hình nhượng quyền vì đối tác nhượng quyền sẽ chịu liên đới cả về doanh thu lẫn danh tiếng.

- Thiệt hại tài chính và gián đoạn mở rộng thị trường: Sự cố về hàng giả hoặc hàng kém chất lượng có thể khiến doanh nghiệp phải bồi thường, đối mặt với kiện tụng, hoặc bị cơ quan chức năng xử phạt. Điều này không chỉ gây thiệt hại tài chính mà còn làm giảm tốc độ mở cửa hàng mới, ảnh hưởng đến kế hoạch phát triển thị trường.

- Mất niềm tin từ nhà đầu tư tiềm năng: Mô hình nhượng quyền thường thu hút nhà đầu tư bằng danh tiếng thương hiệu và cam kết chất lượng sản phẩm/ dịch vụ. Một sự cố về hàng giả có thể khiến các nhà đầu tư lo ngại, trì hoãn hoặc hủy bỏ ý định tham gia.

4.2. Giải pháp bền vững cho doanh nghiệp

Xây dựng quy trình kiểm soát nội bộ khép kín:

- Đào tạo nhân sự: Tổ chức các khóa huấn luyện định kỳ để nhân viên hiểu rõ tầm quan trọng của chất lượng, an toàn thực phẩm (nếu liên quan F&B) và trách nhiệm trong việc báo cáo sai phạm.

- Kiểm tra thường xuyên: Thiết lập bộ phận giám sát độc lập hoặc định kỳ thuê đơn vị kiểm định bên ngoài để đánh giá chất lượng sản phẩm, cách trưng bày, quy trình phục vụ… từ đó kịp thời phát hiện sai phạm.

- Truy xuất nguồn gốc: Ứng dụng công nghệ (như mã QR, blockchain) để theo dõi chặt chẽ chuỗi cung ứng, đảm bảo nguyên liệu được quản lý minh bạch và có thể kiểm tra nguồn gốc bất cứ lúc nào.

Hợp tác với cơ quan chức năng và các bên thứ ba:

- Báo cáo và xử lý vi phạm: Khuyến khích cửa hàng nhượng quyền thông báo kịp thời cho công ty mẹ nếu phát hiện tình trạng hàng giả, kém chất lượng; đồng thời có cơ chế phối hợp với cơ quan quản lý để xử lý triệt để.

- Minh bạch thông tin: Thiết lập đường dây nóng, cổng thông tin hoặc ứng dụng chuyên dụng để khách hàng và đối tác dễ dàng phản ánh sai phạm. Qua đó, doanh nghiệp có thể nhanh chóng xử lý và bảo vệ uy tín thương hiệu.

5. Hành động cần thiết

5.1. Lan tỏa ý thức tiêu dùng trung thực

- Giáo dục người tiêu dùng qua nhiều kênh: Doanh nghiệp kết hợp với truyền thông, tổ chức hội thảo, phát tờ rơi, video hướng dẫn… để giúp người dân nhận biết, phân biệt hàng thật – hàng giả. Trong bối cảnh mạng xã hội phát triển, các kênh như Weibo, Douyin, Kuaishou… cần được tận dụng tối đa.

- Cơ chế khuyến khích phản hồi: Xây dựng các chương trình “khách hàng tố giác, doanh nghiệp thưởng” hoặc chính sách đổi trả, bảo hành rõ ràng. Mục tiêu là thúc đẩy khách hàng tự giác “báo lỗi” hoặc phản ánh sản phẩm kém chất lượng, để doanh nghiệp phối hợp cơ quan chức năng xử lý kịp thời.

5.2. Đầu tư vào chất lượng và xây dựng niềm tin

Tối ưu hóa toàn bộ chuỗi giá trị:

- Sản xuất: Chọn lựa nhà cung cấp đạt chuẩn, có giấy tờ chứng minh nguồn nguyên liệu hợp pháp, an toàn.

- Bảo quản và phân phối: Áp dụng quy chuẩn nghiêm ngặt về nhiệt độ, vệ sinh kho bãi, thời gian vận chuyển… tránh gây ảnh hưởng đến chất lượng hàng hóa.

- Dịch vụ hậu mãi: Đảm bảo quy trình đổi – trả – bảo hành minh bạch, kịp thời giải quyết thắc mắc, khiếu nại của khách hàng, từ đó tăng mức độ hài lòng và trung thành thương hiệu.

- Không ngừng nâng cấp thương hiệu: Việc “đánh hàng giả” trên diện rộng cũng là dấu hiệu cho thấy nhu cầu của xã hội về chất lượng cao, sản phẩm an toàn. Doanh nghiệp cần không ngừng cải tiến quy trình, đa dạng hóa sản phẩm/ dịch vụ và xây dựng trải nghiệm khách hàng tốt hơn.

Kết Luận

Làn sóng “đánh hàng giả” tại Trung Quốc, được thúc đẩy bởi mạng xã hội và người tiêu dùng, phơi bày nhiều thực trạng đáng báo động trong ngành F&B, bán lẻ, dịch vụ và thậm chí cả những lĩnh vực liên quan đến nhượng quyền & chuỗi kinh doanh. Như các chuyên gia đã phân tích, người “đánh hàng giả” không tự nhiên xuất hiện nếu không có “mảnh đất” cho hàng giả và gian thương hoành hành. Do đó, thay vì ngăn cản hay “tiêu diệt” họ, điều quan trọng là cần xây dựng khung pháp lý chặt chẽ, triển khai các biện pháp trừng phạt “sấm sét” đối với gian thương để dọn dẹp triệt để vấn nạn này.

Chỉ có như vậy, uy tín của thương hiệu và tương lai kinh tế trong lĩnh vực nhượng quyền & chuỗi kinh doanh, mới có thể được bảo vệ và phát triển bền vững. Trong bối cảnh đó, việc nắm vững những nguyên tắc xây dựng mô hình nhượng quyền trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Doanh nghiệp và nhà đầu tư có thể tham khảo các khóa học chuyên sâu như Master Franchise Business: Xây dựng mô hình thương hiệu nhượng quyền bài bản và bùng nổ, nơi trang bị kiến thức về thiết lập chuỗi cung ứng minh bạch, kiểm soát chất lượng đồng bộ. Đây là nền tảng vững chắc giúp thương hiệu vận hành bền vững, phòng ngừa rủi ro hàng giả, đồng thời duy trì và củng cố niềm tin nơi khách hàng lẫn nhà đầu tư.